امروز (چهارشنبه، 4 دلو) برابر با 24 جنوری، روز جهانی آموزش است. از آنجایکه آموزش یک حق انسانی و یک مسوولیت عمومی است، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۳ دسامبر ۲۰۱۸، قطعنامهای را تصویب کرد که در آن ۲۴ جنوری را به عنوان روز جهانی آموزش به منظور تجلیل از نقش آموزش در ایجاد صلح جهانی وتوسعه پایدار اعلام کرد. این نمایانگر این است که بدون آموزش و آگاهی زندگی فردی و اجتماعی مان دچار مشکل میشود. اما وضعیت آموزش در افغانستان چگونه است؟
همزمان با فرا رسیدن 24 جنوری، روز جهانی آموزش، برنامه جهانی غذا میگوید که در افغانستان بسیاری از کودکان گرسنه به مکتب میروند. این سازمان در صفحه ایکس خود نوشته که در روز بین المللی آموزش، «به دنیا یادآوری میکنیم که وعدههای غذایی مکتب برای یادگیری ضروری است.» برنامه جهانی غذا با انتشار ویدیویی از دختر خورد سال افغان که هر روز گرسنه به مکتب میرود، گفته که برای کودکانی مانند مدینه، بیسکویت سازمان جهانی غذا ممکن است تنها غذایی باشد که در یک روز میخورند.
سازمان عفو بینالملل نیز با فرا رسیدن روز جهانی آموزش، با نشر بیانیهی گفته که ا.ا درب دانشگاهها و مکتبها را به روی دختران در هر رده سنی باز کند. این سازمان افزوده که «حقوق اساسی زنان و دختران افغان سلب شده» و همچنان گفته که روزنامهنگاران، فعالان، مدافعان حقوق بشر، هنرمندان، دانشگاهیان، اقلیتهای مذهبی و قومی در معرض خطر ویژه قرار دارند.
نماینده دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان نیز در روز جهانی آموزش، در پیامی بار دیگر از ا.ا خواسته که به محرومیت آموزش دختران پایان دهد. رزا اوتنبایوا، نماینده سازمان ملل برای افغانستان افزوده که ا.ا باید درک کنند که آموزش تنها یک الزام اخلاقی نیست، بلکه برای رفاه و صلح جامعه یک امر حیاتی است. اوتنبایوا اضافه کرده که اگر اینطور ادامه پیداکند «صدمات بیشتر به همهی افغانها وارد میشوند و حتا افغانستان را از جهان اسلام و جامعه جهانی منزوی میکند.»
همزمان با روز جهانی آموزش، ا.ا «کنفرانس ملی بهبود نهادهای تعلیمی و تحصیلی افغانستان» را امروز (چهارشنبه، 4 دلو) در دانشگاه تعلیم و تربیه آغاز کرده که به مدت دو روز ادامه مییابد. مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی ریاستالوزرا ا.ا در مراسم گشایش این کنفرانس گفت که نیاز به یک سیستم آموزشی عصری با معیارهای بینالمللی در کشور وجود دارد. در بخش دیگر این کنفرانس، حبیبالله آغا، سرپرست وزارت معارف گفت که «آموزشهای عصری و دینی کنونی در افغانستان از نظر کیفی ضعیف است.» او با تاکید بر اهمیت آموزشهای عصری در کشور، گفت که بدون آموزشهای عصری، «توسعه و دفاع» از کشور ناممکن است. حبیبالله آغا افزود که امارت اسلامی روی تقویت مراکز آموزشی عصری کار میکند. در این مراسم زمان مشخص برای بازگشایی مکتبها و دانشگاهها به روی دختران تا اکنون اعلام نشده است.
این همه در حالی است که پس از بر روی کار آمدن ا.ا در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم از مکتب و دانشگاه محروم شدند. ا.ا در ابتدا تعلیق تحصیل دختران را موقتی اعلام کرده بود، اما با گذشت بیش از دو سال دختران همچنان از آموزش محروم هستند. دختران اما با آرزوهای بلند همچنان در تلاش یادگیری و رسیدن به آرزوهایشان هستند. دختران اکثرا به یادگیری زبان، دریافت بورسیههای آموزشی و مکتبهای خانگی روی آوردهاند تا بتوانند این روزها را پشت سر بگذارند.
انیسه قاسمی، دانشجوی رشته پزشکی که از تحصیل بازمانده، در صحبت با رویداد نیوز میگوید، اینکه دختران زبان میآموزند و یا در صنفهای آنلاین اشتراک میکنند، خوب است؛ اما هیچکدام اینها جای مکتب و دانشگاه را نمیگیرند. او تاکید میکند که دختران به صورت حضوری، برعلاوه درس، موارد دیگر مثل برقراری ارتباط با افراد دیگر و رفتار اجتماعی را نیز یاد میگیرند. قاسمی با تاکید بر اینکه زنان نقش کلیدی در جامعه دارند، از ا.ا میخواهد که «شرایط دختران و خانمها را درک کرده، از ایجاد محدودیتها جلوگیری و درب دانشگاهها و مکتبها را به روی دختران باز کند.» او با افتخار به دختران میگوید که خوشحال هستم که دختران با وجود مشکلات و محدودیتهای بسیار، هنوز هم امیدوار هستند، تلاش میکنند و به شکلهای مختلف به راهشان ادامه میدهند. او گفت: «به امید روزی که یک رهبر خانم در افغانستان داشته باشیم.»